Teknoloji çok hızlı ilerliyor, ama bazı şeyler kolay kolay değişmiyor. Örneğin, Hala vazgeçemediğimiz bilgi saklama ve iletim ortamı, kağıt....Yazılı bilgi, kağıt üzerine nakşedilmiş harfler ve resimler, insanlığın bilinene tarihi kadar eski. Şimdilik hiç bir ekran kağıdın yerini alacak gibi görünmüyor. Ayrıca kağıttan oluşan dosya, dergi, kitap gibi bilgi kaynaklarına her yerde ve her zaman erişebiliyorsunuz, bilgisayara bağımlı olmadan...
Bundan ötürü spekülasyonların tersine, gün geçtikçe daha hızlı ve daha çok noktadan oluşan, daha çok rengi verebilen, daha detaylı ve kaliteli çıkış verebilen yazıcılar ve yeni yazıcı teknolojileri ortaya çıkıyor. PC devriminin ilk yıllarında kağıdın ofislerden kalkacağı ve her şeyin elektronik bir ortama taşınacağı iddia ediliyordu. Oysa beklenenin tam tersi oldu: Kağıt üzerindeki bilgiye yüzyıllılardır beslediğimiz sadakat, bu gün çok sayıda yazıcı modelini ve yeni yazıcı teknolojilerini,doğurdu.Her çeşit yazıcı PC’nize seri veya paralel olarak bağlanabilir. Eskiden yazıcıların mekanik yapıları zaten yavaş olduğu için seri bağlantı da kullanılırdı. Bu gün ise yazıcılar için çok daha hızlı olan paralel bağlantı tercih ediliyor. Yazıcı bağlantısında veriler tek yönlü, (bilgisayardan yazıcıya doğru) olarak iletilir. Bilgisayar ile yazıcı arasında verilerin yanı sıra, kontrol kodları da yollanır. Bu kodlar kullanılarak iki birim arasında senkronizasyon ve işlem durumları hakkında bilgi alış-verişi sağlanır.
Örneğin yazıcıda kağıdın bittiği bilgisayara bildirilerek programın bunun ile ilgili olarak kullanıcıyı uyarması sağlanır. Bilgisayarınızın bir yazıcısı varsa, yazıcının da mutlaka bir bilgisayarı vardır! Yani yazıcılar da kendilerine has bir mikroişlemci, belli sayıda karakter depolamalarına imkan veren bir ara bellek ya da buffer (tampon) içeririler. Günümüzde hem teknoloji hem de fiyat açısından büyük çeşitlilik gösteren yazıcılar sınıflandırılırken en sık kullanılan ölçüt karakterlerin basımında kullanılan teknolojidir. Bu ölçütün, yazıcının bilgisayara nasıl(paralel mi, seri mi) bağlandığıyla bir ilgisi yoktur. Baskı hızı ve birim alandaki nokta yoğunluğu da, yazıcını kalitesini belirleyen temel kıstaslardır. Hız saniyede basılan karakter sayısı ya da lazer yazıcılarda saniyedeki sayfa sayısı ile ölçülür. Renkli yazıcıların ortaya çıkışıyla renk de, yazıcı kalitesini belirleyen önemli bir ölçüt haline gelmiştir.
Giriş
Yazıcılar, bilgisayar ortamındaki bilgileri kağıt üzerine aktarmak için kullanılır. Seçeceğiniz yazıcı, gereksinimlerinize ve bütçenize bağlıdır, ama yaygın yazdırma teknolojilerini ve bunların olumlu ve olumsuz yanlarını bilirseniz, iş akışınıza en uygun yazıcıyı seçebilirsiniz. Şimdi yazıcı çeşitleri ve çalışma şekillerinden bahsedelim.
Yazıcı (Printer) Nedir? : Bilgisayar ortamındaki bilgileri kağıt üzerine aktarmak için kullanılır. 3 çeşit yazıcı vardır:
Dot Matrix (Nokta vuruşlu) Printer: Düşük kalitede çıktı alan ve çok gürültülü çalışan yazıcı çeşitidir. Sayfa basım maliyeti düşüktür. Hız düşüktür. Bu tür yazıcılarda şerit kullanılır.
Deskjet (Mürekkep Püskürtmeli) Printer: Mürekkebi püskürterek kağıt üzerine aktarır. Daha çok ev kullanıcılarının kullandığı yazıcı çeşitidir. Kalite ve Basım maliyeti olarak orta düzeyde bir yazıcıdır. Çoğu kullanıcı bu tür yazıcıları tercih eder. Bu yazıcılarda kartuş kullanılır. (Hp, Lexmark, Canon…)
Lazer Printer: Lazer yazıcılardır. Yazıcının kendi fiyatı çok pahalıdır. Ancak bir sayfanın basım maliyeti çok düşüktür. Hız ve kalite çok yüksek düzeydedir. Profesyonel iş yapan kullanıcıların kullandığı yazıcılardır.
Bütün bu yazıcıların bilgisayar ile haberleşmesinin nasıl olduğunu,veri iletiminden yola çıkarak ayrıntılı bir şekilde anlatalım.
Yazıcı Bağlantısı
Bir yazıcıyı bilgisayara bağlamanın en kolay yolu paralel bağlantı noktasını kullanmakla olur. Ancak bir yazıcının seri bağlantı noktasından bağlanması da mümkündür. Ancak yazıcı bilgisayarın kullandığı arabirimin aynısını kullanmalıdır. Bazı yazıcılarda hem seri hem de paralel bağlantı noktaları vardır. Sadece seri bağlantılı yazıcılara rastlamak çok zordur.
PC Parallel Printer Port
PC'ler Parallel Printer Port ‘ları toplam 12 digital çıkışlar and 5 digital giriş data görüntüsü 3 diğer e 8-bit ports içinde işlemciler I/O cihazları bağlantısı sağlanır.
8 çıkış pin’leri, data portları görünümü ( DATA Port)
5 giriş pin’leri, (tek bağlantı) data görünüm STATUS Port
4 çıkış pin’leri, (three inverted) (accessed via the CONTROL Port )
(The remaining 8 pins are grounded )
VERİ İLETİMİNE GENEL BAKIŞ
Bir noktadan diğer bir noktaya digital veya binary bilgilerin iletilmesine, transfer edilmesine "veri iletimi" denir. Veri iletim sistemleri; bilgisayar-bilgisayar, bilgisayar-terminal veya bilgisayar-device arasındaki veri iletimlerini gerçekleştirir. Digital veya binary hale dönüş türülebilen ses, görüntü gibi analog bilgilerin iletilmesi de veri iletimi ile gerçekleştirilir. Digital tekniklerin, yüksek verimliliğin yanı sıra maliyetlerinin de düşük olması veri iletiminde kullanılmasının en önemli sebeplerindendir.
Digital sinyaller, herbiri bir voltaj seviyesiyle tanımlanan ve birbirinden farklı iki durumdan oluşan "binary pulse" lerdir. Bu pulse'ler iki seviye arasında değişir. Bu seviyeler sırasıyla; "0" veya "low" ve "1" veya "high" seviyeleridir. Binary 0 seviyesi genellikle 0 V veya ground, binary 1 seviyesi de genellikle +5 V olarak tanımlanır. Ayrıca kullanılan sisteme göre bunların dışında başka voltaj değerleri de kullanılabilir.
Şekil-2 (Veri Sinyalleri)
2. PARALEL VERİ İLETİMİ NEDİR?
Seri veri iletimi yöntemi gibi paralel veri iletimi de veri iletiminde kullanılan temel yöntemlerden birisidir. Digital olarak kodlanmış bilginin tüm bitleri aynı anda transfer ediliyorsa buna "paralel veri iletimi" denir. Bu olay aşağıdaki şekilde daha net olarak anlaşılabilir.
Paralel Veri İletiminin Avantajları
Seri veri iletiminde, bir kerede bir karakterin sadece bir biti iletilir. Alıcı makine doğru haberleşme için karakter uzunluğunu, start-stop bitlerini ve iletim hızını bilmek zorundadır. Paralel veri iletiminde, bir karakterin tüm bitleri aynı anda iletildi?i için start-stop bitlerine ihtiyaç yoktur. Dolayısıyla doğruluğu daha yüksektir.
Paralel veri iletimi, bilginin tüm bitlerinin aynı anda iletimi sebebiyle çok hızlıdır. Paralel veri iletiminde, bir kerede bir karakter iletildi?i için bilgi iletim hızı "cps" (Character Per Second) olarak bilinir. Sıradan bir paralel portun veri iletim hızı yaklaşık 100.000 cps'dir. Benzer şekilde, sıradan bir seri portun veri iletim hızı yaklaşık 9600 bps'dir. Pek çok paralel port uygulamasında bir karakter yaklaşık olarak birkaç mikro saniyede (10msn) alıcı devreye iletilebilir.
Örnek olarak, 8 bitlik bir ASCII kodunun (1 karakter) paralel iletimini seri iletim ile karşılaştıralım. ASCII kodundaki herbir bitin transferi için 10m sn geçtişi düşünülürse, seri haberleşmede 8 bitlik ASCII kodu için 80msn gerekir. Paralel haberleşmede ise bu iletim sadece 10msn'de yapılabilir.
Paralel Veri İletiminin Dezavantajları
Veri iletiminde kullanılan portlardaki kablolar pahalıdır. Telefon ve seri iletişim bağlantılarında genellikle ikili hatlar kullanılır (örneğin mouse). Tipik paralel port bağlantıları için genellikle 25'li hatlar kullanılır. Ancak bunların sadece 8 tanesi data hattıdır. Geriye kalan diğer hatlardan kontrol sinyalleri iletilir. Çok kablolu hatları pahalı olması, paralel iletişiminin kısa mesafelerde tercih edilmesinin sebeplerinden biridir. Bilgisayarlarda mikroişlemci ile harddisk, printer, scanner vb. elemanlar arasyıdaki kısa mesafelerde paralel iletişim kullanılır. Örnek olarak Centronix firmasının ürettiği 36 pinli paralel porttan yapılan bir printer bağlantısında, paralel kablonun uzunluğunun 9 feet'den fazla olması önerilmez.
BİLGİSAYAR İLE YAZICILAR ARASINDAKİ PARALEL İLETİŞİM
Paralel iletişim; bir bilgisayar içinde mikroişlemci, harddisk, printer, scanner vb. elemanlar arasında kısa mesafelerde kullanılır. Buna ek olarak bilgisayarın dış dünya ile haberleşmesinde paralel port olarak üç ayrı Input/Output (I/O) portu kullanılır. Bu paralel portlar vasıtasıyla bilgisayarımız hızlı bir şekilde dış dünyaya bilgi yollayıp dış dünyadan bilgi alabilir.
IBM PC/2 serisinde önceki bilgisayarlar için paralel portlar tek yönlü olarak dizayn edilmişlerdi. Yani bu portlar sadece alıcı veya sadece verici olarak kullanılıyorlardı.
Örneğin bir paralel port, printer'a bilgi gönderebiliyordu; fakat aynı port üzerinden printer'dan bilgi alamıyordu.
Daha sonraları teknolojinin gelişmesiyle aynı portdan hem bilgi göndermeyi, hem de bilgileri almayı sağlayan çift yönlü portlar geliştirilmiştir.
IBM standartlarına göre bir bilgisayar, aşağıda belirtilen I/O adreslerini kullanarak üç paralel port vasıtasıyla dış dünya ile iletişim kurar. Bu I/O port adresleri sırasıyla; 03BC(Hex), 0378(Hex), 0278(Hex) şeklinde belirlenmiştir. IBM sisteminde bu paralel portlara özel isimler de verilmiştir. Bu isimler "Line Printer"in kısaltması olarak LPT1, LPT2, LPT3 ?eklinde verilmiştir. LPT1'in adresi 03BC(Hex), LPT2'nin adresi 0378(Hex) ve LPT3'ün adresi 0278(Hex) şeklinde belirlenmiştir. Bir bilgisayar iki farklı paralel port için aynı adresi kullanamaz. Eğer iki farklı paralel port için aynyı adres kullanılırsa her iki port da düzgün çalışmayacaktır.
Paralel iletişimde, her bit kendine ait kablo ile taşınır. Örneğin (A) harfinin paterni (01000001)'dir. Bunu göndermek için 8 iletim hattına ihtiyaç vardır . Her hat A harfinin bir bitini taşır. Printer'a gelen bilginin ne olduğunu anlayabilmek için strobe denen hatlar vardır. Paralel bağlantıda en çok kullanılan CENTRONICS'tir. Belirli bir standart olmamasyna rağmen IBM de kullanılabilir. Fakat Apple printer'larda IBM kullanılmaz.
IBM PC AT Arabiriminde paralel haberleşmeler
Bilgisayarlar dijital palsleri kullanır. Bu elektriksel palsler binary koddadır. 5 Voltluk bir gerilim logic 1'i , 0 Voltluk bir gerilim de logic 0'y temsil eder. 0 veya 1'lerin her biri 1 bite karşılık gelir. 0 ve 1'lerden olu?an 8 bitlik yol 1 byte'a kar?ylyk gelir. Bu byte'larda harfler ve karakterleri oluşturur.
Byte karakterleri ASCII kodundadırlar. Bilindiği gibi ASCII kodunda 65 A'ya, 66 B'ye karşılık gelir. Her ASCII byte 'ı 7 bilgi biti ve 1 paritı biti olmak üzere toplam 8 bitten olu?ur. Bu byte'lar IBM AT'den başka bir bilgisayara veya cihaza gönderildiğinde mesajımız iletilmi? olur. İki nokta arasında çift yönlü yollar vardır. Her bir bit ayrı bir yoldan iletilir.
Örneğin; 8 yol ve 8 arabadan olu?an bir trafik düşünelim. Her bir araba için ayrı bir yol ayrılmış olsun. Bu sayede her bir araba kendisine ayrılmış yoldan gideceği için trafiğin hızlı, güvenli ve düzenli olması muhakkaktır. Aynı durum paralel haberleşmede bitlerin iletimi içinde geçerli olduğu için paralel iletim seri iletime kıyasla çok daha hızlı, güvenli ve düzenlidir.
Paralel haberleşmede her byte yani 8 bit ayny anda ve her bit kendisine ait hattan iletilir. ASCII kodlarına göre alıcı alınan kodları dekode eder. Buna PARALEL HABERLEŞME denir. Çünkü byte'ın bütün bitleri aynı anda ve paralel hatlarla iletilir. Paralel haberleşme bilgisayarlarda çok yaygın olduğu için birçok uygulaması görülebilir. Video arabirimini örnek olarak gösterirsek 3 birincil renk sinyali(Kırmızı, Yeşil, Mavi) CRT'nin renk tabancalarına paralel olarak aynı anda gönderilir. Bu renk sinyalleri ASCII kodu değildir.
Kısacası video arabiriminde renk bilgisi, video kontrolöründen, video monitörüne paralel olarak iletilir.
Anasayfa 
